Kanser, çağın vebası olarak anılan bir hastalıktır. Tıp dünyası kansere çare bulabilmek için adeta seferber olmuştur. Bu hastalık dünyada milyonlarca insanın ölümüne neden olmaktadır. Genç, yaşlı, çocuk demek hayattan koparan bu kanser her yaştan insanda görülmektedir. Kendi içerisinde değişik çeşitleri bulunmaktadır. Kanserde erken teşhis ve tedavi süreçleri oldukça önemlidir. Kanserli bir hasta adeta öleceğini öğrenmiş gibi şoka uğramaktadır. Ancak kanserle ilgili unutulmaması gereken öncelikli konu bu hastalığı yenmenin mümkün olduğudur.
“Kanserle mücadele” ve “Kanseri yendi” benzeri terimleri sık sık duymaktayız. Kanser hastalığı gerek hasta, gerekse yakınları açısından tahmin dahi edilemeyecek kadar zorlu bir süreçtir. Moralin ve pozitif düşünmenin tedavi sürecinde önemli etkileri olduğu asla unutulmamalıdır. Kanseri yeneceğini düşünen ve pozitif olan hastalar, ölümcül hastalıkla başa çıkmayı başarmaktadır. Dolayısıyla psikolojik güç, hastalığın seyrini değiştirebilmektedir.
Kanser Nedir?
Organ ve doku hücrelerinin düzensiz ve kontrol dışı olarak bölünüp çoğalmasıyla ortaya çıkan kötü huylu tümörler kanser olarak nitelendirilmektedir. Kanserli dokular insan vücudundaki düzen ve işleyişi olumsuz yönde etkilemektedir. İnsan hücreleri mutasyona uğrayarak farklı şekillerde çoğalmaktadır. Ortaya çıkan kanserli dokular sağlam dokular üzerinde tahribata yol açmakta ve sonrasında organlara yayılarak işleyişini bozmaktadır.
100’den fazla çeşidi olan kanser hastalığında en sık görülenler tür; meme kanseridir. Kanser çeşitleri arasında en ölümcül olanı akciğer kanseridir. Kanser türlerinin tedavi ve belirtileri birbirinden tamamen farklıdır. Son zamanlarda üretilen ilaçlar sayesinde kanser hastalığında başarı oranları ciddi derecelerde artış göstermiştir.
İnsan Vücudu Kanser Hücresini Nasıl Üretir?
Kanser hastalığına çare bulunamamasının başlıca nedenleri arasında vücut içerisinde oluşması gelmektedir. Kanserli dokuları, insan vücudu kendisi oluşturmaktadır. Sağlıklı hücreler kontrolsüz şekilde çoğalarak kanserli dokuları oluşturmaktadır. Hücrelerin niçin kontrolden çıktığı ve yapısal anlamda değişikliğe uğradığı yanıtlanamamıştır. Kansere çare bulunabilmesi için de öncelikle bu sorunun yanıtının bulunması gerekmektedir.
İnsan vücudunun temel yaşam ünitesi hücrelerden doğan kanseri anlayabilmek için sağlıklı hücrenin kansere nasıl dönüştüğünü bilmek gerekmektedir. Vücudun her bir parçası, her bir dokusu hücrelerden meydana gelmektedir. Kas ve sinir hücreleri haricindeki tüm hücreler bölünme yeteneğine sahiptir. Hücrelerin bölünmesinin temel nedeni ölü hücrelerin yenilenmesi ve yaralanan dokuların onarılmasıdır.
Sınırlı ölçüde olan bölünme yetenekleri belirli sayılarla sınırlandırılmıştır. Hücrelerin işleyişi de düzen içerisindedir, sınırsız bölünmeleri asla söz konusu değildir. Kanser hücreleri bu kuralı ihlal ederek kontrolsüz şekilde bölünmeye başlamaktadır. Ortaya çıkan kanserli dokular sağlıklı dokuları sıkıştırır ve tahrip ederek işleyişini bozar. Sonuç olarak insan hayatı tehlikeye girmektedir.
Kansere Neden Olan Faktörler
Ortaya çıkış nedeni kesin olarak açıklanamayan kanser hastalığına neden olan faktörler genel hatları ile belirlenmiştir. Kesin nedeni açıklamak elbette mümkün değil ancak tetiklediği düşünülen unsurlar tespit edilmiştir. Risk unsuru oluşturan iki grup bulunmaktadır; çevresel ve özel faktörler. Özel faktörlerde yaşam şekli, yaş, aile öyküsü belirleyicidir. Özel faktörler kişiden kişiye göre değişmektedir.
Çevresel faktörler çoğu insan tarafından bilinmektedir. Sigara kullanımı, uzun süre güneş ışığına maruz kalmak, röntgen ışınlarına maruz kalmak, katran, benzin, asbest, boya maddeleri gibi kimyasallara temas etmek, hava kirliliği, kötü beslenme alışkanlıkları kansere neden olan faktörlerdendir. Kanser hastalığına neden olan bedensel etkenler de bulunmaktadır.
Kanseri Tetikleyen Gıdalar Var Mı?
Beslenme her zaman insan sağlığının pusulasıdır. Sağlıklı ve düzenli beslenme mutlaka yaşam tarzı haline getirilmelidir. Beslenme her hastalıkta olduğu gibi kanserde de etkilidir. Bir takım gıdaların kanserden koruyucu etkisi olduğu gibi aynı zamanda kanser riskini arttıran gıdalar da bulunmaktadır. Yanmış yağlar ve yağlı yiyeceklere karşı sık sık uzmanlar tarafından uyarı yapılmaktadır. Zararlı yağlar meme ve kalın bağırsak kanserini tetiklemektedir.
Alfatoksinler olarak isimlendirilen bir takım küfler kalın bağırsakta hücrelerin kontrolsüz şekilde bölünmesine neden olmaktadır. Kırmızı etin aşırı tüketimi yine kalın bağırsak kanserine yol açmaktadır. İyottan fakir besinler de tiroit bezinin büyümesi sonucunu doğurmaktadır. Alkollü ürünlerin de kanser yapıcı etkisi üzerinde sık sık durulmaktadır. Aşırı alkol tüketimi ağız, yemek borusu, karaciğer ve gırtlak kanserine yol açmaktadır.
Kanserin ortaya çıkışında sigara en büyük etken olarak başı çekmektedir. Sigara, kanserin birkaç çeşidini tetiklemektedir. Bunlar; akciğer, gırtlak, ağız, mide, idrar kesesi, pankreas, böbrek, karaciğer kanseridir. Ayrıca çoğu evde kullanılan naftalinin de kanseri teteiklediği ortaya konulmuştur. Özellikle ahşap sandıklarda kullanılan naftalinler insan sağlığı açısından ciddi risk unsuru oluşturmaktadır. Bu nedenle asla kullanılmamalı ve küçük çocuklardan mutlaka uzak tutulmalıdır. Hareketsiz yaşam ve stres kanser oluşumunu hızlandıran faktörlerdendir.
