D vitamini, vücutta depolanan ve önemli görevleri olan bir vitamindir. Özellikle kemik ve kas sağlığı üzerinde etkilidir. D vitamini eksikliği, kemikleriniz ve kaslarınızla ilgili sorunlara neden olabilir. Ayrıca en yaygın görülen vitamin eksikliklerinden biri olmaktadır. En yaygın 65 yaş üstü ve koyu tenli insanlarda D vitamini eksikliği görülür. Bu eksiklik önlenebilir veya tedavi edilebilir. Yazımızda D vitamini nasıl yükselir, hangi besinlerde bulunur, D vitamini ilacının yan etkileri var mıdır, D vitamini zehirlenmesi nasıl olur gibi merak edilen soruları yanıtlayacağız. Beslenme ile ilgili merak ettiğiniz tüm konular için sayfamızı ziyaret etmeyi unutmayın.
D vitamini eksikliği nedir?
Vücudunuzda yeterli D vitamini bulunmaması durumu D vitamini eksikliği olarak adlandırılır. Kan değerinize bakılarak D vitamini değeri ölçülebilir ve eksiklik anlaşılabilir. D vitamini, vücudun normal kemik gelişimi ve sağlığı için kullandığı temel bir vitamindir. Ayrıca D vitamini sinir sisteminde, kas-iskelet sisteminde ve bağışıklık sisteminde de önemli rol oynar. Bu sebeplerle D vitamininiz düştüğünde yorgunluk, halsizlik, kemik ağrıları, eklem ağrıları gibi belirtiler görebilirsiniz. Uzun süre eksikliği yaşanırsa kemikler ve kaslar ile ilgili sorunlara neden olabilir. D vitamini nasıl yükselir diyorsanız aşağıdaki önerilere dikkat etmelisiniz:
- Cildinizin güneşe maruz kalması D vitamini almanın en iyi yollarından biridir. Çünkü güneş ışığı sayesinde vücutta D vitamini sentezlenir. Ancak daha koyu tenli insanlar ve yaşlı insanlar güneş ışığından yeterince faydalanamayabilirler. Bazı coğrafyalarda da güneşli gün sayısı az olduğu için faydalanma az olabilir. Bu kişiler daha dikkatli olmalıdırlar. Ayrıca mevsimsel olarak da güneşten faydalanmak zorlaşabilir. Örneğin kış aylarında D vitamini eksikliği ihtimali artabilir.
- Yediğiniz yiyecekler aracılığıyla da bir miktar D vitamini alabilirsiniz. Somon, ton balığı, uskumru ve sardalye gibi yağlı balıklar, inek karaciğeri, mantar, yumurta sarısı en çok vitamini olan gıdalar arasında sayılabilir. Ancak tek başına beslenme D vitamini nasıl yükselir diyenler için yeterli olmayabilir.
- Besin takviyeleri yoluyla da D vitamini almak gerekebilir. Gerektiğinde sprey formda D vitamini alabilirsiniz veya D vitamini hapları ile takviye alınabilir. Bu takviyeler doktor kontrolünde ve uygun dozlarda alınmalıdır. Kanda depolanan bir vitamin olduğu için aşırı takviye alımı D vitamini zehirlenmesi gibi durumlara yol açabilir.
Bunları da Okumalısınız : Diyetisyenlik Mesleği
D vitamini neden bu kadar önemli?
D vitamini, vücudun sağlıklı kalması için ihtiyaç duyduğu birçok vitaminden biridir. Kanınızdaki ve kemiklerinizdeki kalsiyum dengesinin korunmasında görev alır. Bu sayede de kemiklerin yapımında ve korunmasında çok önemli bir rol oynar. Yani vücudun kemik oluşturmak, sağlıklı dokuları desteklemek ve kalsiyum, fosfor kullanabilmek için D vitaminine ihtiyacı var. D vitamini olan gıdaları tüketmek, güneş ışığı almak, gerektiğinde takviye almak bu sebeplerle önem kazanır. Uzun süreli olarak D vitamini eksikliğinde, bağırsaklarınız tarafından kalsiyum ve fosfor emilimindeki düşüş hipokalsemiye (kanınızdaki düşük kalsiyum seviyeleri) yol açar. İlerleyen durumlarda Paratiroid bezinin fazla çalışmasına da neden olabilir. Ardından kas zayıflığı, kas krampları, yorgunluk, depresyon gibi belirtiler görülebilir.
D vitamini eksikliği kimleri etkiler?
D vitamini eksikliği yaygın bir küresel sorundur. Dünya çapında yaklaşık 1 milyar insan D vitamini eksikliği yaşarken, genel nüfusun %50’sinde D vitamini eksikliği olduğu düşünülmektedir. Bebekler, çocuklar ve yetişkinler de dahil olmak üzere herkes D vitamini eksikliği yaşayabilir. Özellikle Orta Doğu ülkelerinde, cilt melanin içeriği daha yüksek olan yani daha koyu tenli kişilerde ve cildi tamamen kapatan giysiler giyen kişilerde D vitamini eksikliği daha yaygın görülebilir. Bu kişiler D vitamini olan gıdalardan zengin beslenmeye ve gerektiğinde D vitamini değerlerini kontrol etmeye özen göstermelidir. Güneş ışığına çıplak ve kuru tenle maruz kalmak da D vitamini almanın iyi bir yolu olacaktır.
D vitamini eksikliği belirtileri nelerdir?
Yetişkinlerde D vitamini eksikliği belirtileri her zaman bariz olmayabilir. Ancak kas krampları, ruh hali değişiklikleri, yorgunluk gibi yan etkiler görülebilir. Bununla birlikte, D vitamini eksikliğine dair hiçbir belirti olmayabilir. Çocuklarda ise şiddetli D vitamini eksikliği raşitizme neden olabilir. Raşitizm, çocuklarda kemiklerin eğrilmesine veya yanlış büyümesine kadar yol açabilir. Genel belirtileri; kas güçsüzlüğü, kemik ağrıları, eklemlerde şekil bozuklukları, kas zayıflığı şeklinde olabilir. Raşitizm nadir görülür. Hafif D vitamini eksikliği olan çocukların kasları zayıf veya ağrılı olabilir. D vitamini nasıl yükselir, diyenler için bebeklik döneminden itibaren doktor kontrolünde takviye ile destek verilir ve sağlıklı beslenme ile ilerlerseniz çocuklardaki vitamin değerleri için iyi olur.
Bunları da Okumalısınız : Detoks Nasıl Yapılır?
D vitamini eksikliği neden olur?
Genel olarak, D vitamini eksikliğinin iki ana nedeni sayılabilir. Birincisi beslenmeden veya güneş ışığından yeteri kadar D vitamini alamıyor olabilirsiniz. Diğer sebep ise vücudunuzda D vitamini uygun şekilde emilemiyor veya kullanılamıyor olabilir. Emilim ve kullanılma ile ilgili durumlar tıbbi sebeplerden, bazı mide operasyonlarından, bazı ilaçlardan ve yaştan kaynaklanabilir. Ayrıca D vitamini kilo aldırır mı, diye soranlar için tam aksini söyleyebiliriz. Yüksek kilolu ve obez bireylerde D vitamini eksikliği daha sık görülmüştür. Bu sebeple rahatça D vitamini takviyesi kilo aldırmaz, diyebiliriz.
Günlük D vitamini ihtiyacı yaşa ve ihtiyaca göre şöyle değişmektedir:
12 aya kadar bebekler 10 mcg (400 IU)
1 ila 70 yaş arası insanlar 15 mcg (600 IU)
71 yaş ve üstü yetişkinler 20 mcg (800 IU)
Hamile ve emziren kişiler 15 mcg (600 IU)
D vitamini eksikliği nasıl tedavi edilir?
Aşırı D vitamini almak mümkün müdür?
Çok fazla takviye kullanırsanız yüksek dozda D vitamini alabilirsiniz. Çünkü D vitamini vücutta depolanan bir vitamindir. Aşırı takviye almak dışında D vitamini yüksekliği pek mümkün değildir. Bu sebeple D vitamini zehirlenmesi nadirdir. Aşırı D vitamini almanın belirtileri arasında mide bulantısı, artan susuzluk ve idrara çıkma, iştahsızlık, kabızlık, güçsüzlük, bilinç bulanıklığı, denge bozukluğu sayılabilir. Bu belirtileri yaşıyorsanız ve yüksek miktarda vitamin aldıysanız D vitamini zehirlenmesi şüphesi olabilir. Önce sağlık uzmanınızla görüşmeden yüksek D vitamini dozları almayın. Ayrıca, bazı balık yağları ve multivitaminler D vitamini içerebilir. Farkında olmadan da vitaminleri yüksek dozda almamaya dikkat edin.
Yolculuğa Hazır Mısınız? İlgili Bağlantılara Göz Atın
