Yaşlılık döneminde beyin fonksiyonları ve beyin değişimleri hakkında bilgi edinebilirsiniz. Yaşlılıkla birlikte beyin, bazı yapısal değişiklikler yaşar ve buna bağlı olarak bazı bilişsel becerilerde azalmalar görülebilir. Bu değişimler arasında hafızanın zayıflaması, dikkat ve konsantrasyon sorunları, düşünme hızının yavaşlaması ve öğrenme kabiliyetinde azalmalar yer alabilir. Ancak, beyin plastisitesi sayesinde yaşlı beyinlerin yeni bilgileri öğrenme ve mevcut bilgileri kullanma kapasitesi devam edebilir. Yaşlılıkta beyin sağlığına dikkat etmek, zihinsel egzersiz yapmak ve sağlıklı yaşam tarzı seçimleri yapmak bu değişiklikleri en aza indirmeye yardımcı olabilir.
Yaşlılık, fiziksel değişikliklere neden olur. Saçlar beyazlar, cilt kırışır ve esnekliğini kaybeder. Ancak beyindeki değişiklikler daha az gözlemlenir. Beyin, yaşlanma nedeniyle sertleşebilir. Hafıza ve zihinsel becerilerde gerileme olabilir. Bununla birlikte, mikroskopik düzeyde pek çok değişiklik meydana gelir.
Normal yaşlanma süreci, zihinsel becerilerde hafif değişikliklere yol açar. Yeni bilgileri öğrenmek, isimleri ve numaraları hatırlamak zorlaşabilir. Yaşa bağlı deklaratif bellek geriler. Prosedürel bellek, bisiklet sürme veya ayakkabı bağlama gibi işlerle ilgilidir ve yaşlanmadan pek etkilenmez.
Çalışma belleği, yaşla birlikte azalır. Çalışma belleği, kısa süreli bilgileri akılda tutmak için kullanılır. Bazı çalışmalar, 30 yaşından itibaren çalışma belleğinin zayıflamaya başladığını göstermektedir. Çalışma belleği, yeni bilgilerin hızla işlenmesine dayanır. Yaşlanma, nesnelerin hızını tahmin etme ve problem çözme becerilerini etkiler.
Yaşlandıkça, dikkat toplama ve odaklanma zorlaşır. Örneğin, gürültülü bir ortamda konuşmaları anlamak daha zor olabilir. Araba kullanırken konuşma gibi iki farklı işe dikkat ayırmak da yaşlanmadan etkilenir.
Ancak tüm zihinsel beceriler 30 yaşından sonra gerilemez. Bazı beceriler orta yaşlarda daha iyi gerçekleştirilebilir. Sözel beceriler, mekansal akıl yürütme, matematik ve soyut akıl yürütme orta yaşlarda daha iyi olabilir.
Beyin, yaşlılıkla birlikte yapısal değişikliklere uğrar. Beyin hacmi küçülmeye başlar. Özellikle 60 yaş civarında küçülme hızı artar. Hacim kaybı, beynin her bölgesinde aynı oranda gerçekleşmez. Bazı alanlar diğerlerinden daha hızlı küçülür. Prefrontal korteks, serebellum ve hippokampus en çok hacim kaybeden alanlardır.
Beynin dış kısmındaki kabuk kısmı yaşla birlikte incelir. Özellikle frontal ve temporal bölgelerde kortikal incelme daha belirgin hale gelir.
Yaşlanma, nöron düzeyinde küçülmeye ve kortikal incelmeye katkı sağlar. Nöronlar küçülür, dendritler kısalır ve aksonları saran miyelin tabaka bozulur. Sinaptik sayı azalır ve bu da öğrenme ve hafızayı etkiler.
Yaşlanmayla birlikte, beyindeki dopamin üretimi azalır ve dopamin reseptörleri azalır. 60-70 yaş arası hafif bilişsel bozukluğu olan bireylerde serotoninin azaldığı belirlenmiştir.
Son olarak, yaşla birlikte yeni nöron oluşumu azalır. Olfaktör bulbus ve dentat girus, yetişkin yaşam boyunca yeni nöronların oluştuğu yerlerdir. Ancak yeni nöronların beyindeki var olan sinir devrelerine nasıl entegre olduğu hala tam olarak anlaşılamamıştır.