Dünyanın birçok yerinde kullanılan gıdaların birçoğu fabrika ürünü olup insan vücuduna yönelik birçok zararı bulunur. Bu hazır gıdaların tüketimi oldukça fazla olduğundan verdikleri zararlarda oldukça fazladır. Tüketilen bu hazır gıdaların yanı sıra tüketilen içeceklerde fabrikasyon ürünü haline gelmiştir. Birçok insanın severek tükettiği çay da bunlardan birisidir. Bilindiği gibi çayın tüketimi oldukça eskilere dayanmakla beraber hazırlanma şekilleri de oldukça farklılık gösterir. Çayın tüketimi temel olarak sıcak bir su içerisinde demlenme sonrası olur. İlerleyen fabrika üretim gücü sayesinde çayın hazırlanması da oldukça pratikleşmiştir. Fabrikada üretilen bu çay üretimine poşet çay üretimi denir. Poşet çaylar temel olarak işlenmiş çay bitkisinin küçük poşetlere konulması ile olur. Bu poşetlerde bulunan çayı sıcak suya koyarak demlenmesi gerçekleştirilir. Ancak bu çayların bulunduğu bu poşetler organik olmayıp birçok maddenin bir araya getirilmesi ile oluşur. Bu sebeple bu poşetlerin vücuda verdiği zarar oldukça fazladır. Bu yazımızda ise poşet çayın vücuda verdiği zararlardan bahsedeceğiz.
Çay Poşetlerinin Erimemesinin Sebebi Nedir?
Çayın bulunduğu poşetin sıcak suya temas etmesi halinde eriyerek yırtılmasını engellemek için kimyasal birtakım maddeler kullanılır. Bu maddelerden birisi ise epiklorohidrin denilen kimyasal bir maddedir. Bu madde belirli işlemlerden geçirilerek çay poşetinin içerisinde kullanılır. Temel olarak kanserojen bir madde olan epiklorohidrin böcek ilacı olarak da kullanılır. Ayrıca kısırlığa ve bağışıklık sisteminde baskılanmaya su ile birleştikten sonra sebep olur. Ayrıca bazı poşetlerde naylon veya tereflattan(PET) kimyasal maddeleri kullanılır. Bunlar genel olarak gıda sanayiinde en çok güvenilen polimerlerdendir. Her iki kimyasal maddenin de erime noktaları oldukça yüksektir. Ancak erime sıcaklığının yanında dikkat edilmesi gereken diğer bir özellik ise bu iki maddenin camlaşma sıcaklığıdır. Diğer bir deyişle maddenin moleküllerinin parçalanmaya başladığı noktadır. Camlaşma sıcaklığı genellikle maddenin erime sıcaklığından düşüktür. Yani poşet çaylar sıcak su ile temasa geçtiğinde plastik molekülleri koparak suya karışır ve vücuda karışır.
Poşet Çayın Zararları Nelerdir?
Poşet çayın yapısında birçok çeşit katkı maddesi bulunmaktadır. Bunların birçok zararı bulunmaktadır. Aşağıda bunları teker teker inceleyeceğiz.
1. Kanserojendir
Poşet çayların istenildiği gibi etki göstermesini sağlamak amacı ile poşet çay üreticileri bunların yapısına birçok katkı maddesi koyar. Bu maddelerin üretimi kimyasal temellidir ve vücuda birçok zararı bulunur. Özellikle çayın poşetinin erimemesi için kullanılan kimyasallar vücutta kansere yol açabilir. Bu tür kimyasalların kullanılması vücutta bunların birikimine yol açar ve belirli bir yerden sonra birikmiş olan bu kimyasallar vücutta kanser etkisi gösterir. Çoğu kişi tarafından zararsız düşünülse bile bu kimyasalların kanser etkisi oldukça yüksektir. Bu sebeple poşet çay tüketimi yerine normal çay tüketimi yapılmalıdır. Özellikle çayı çok tüketen insanların poşet çay tüketiminden uzak durmaları gerekir. Çünkü normal tüketimde gerçekleşebilecek olan zararlı kimyasalların birikimine göre oldukça fazladır.
2. Kullanılan zımbalar oldukça tehlikelidir
Bilindiği gibi poşet çaylar iki ucu açıktır ve bunlar birbirine zımba ile tutturulur. Kullanılan bu zımbaların her ne kadarda kullanımının güvenli olduğu söylenilse de birçok zarara ev sahipliği yapabilir. Öncelikli olarak kullanılan bu zımbalar güvenli üretim yöntemlerine göre üretilmemiş olabilirler. Bu sebeple bilinen güvenli markaların yanı sıra güvenli üretim yöntemlerine uymayan firmaların kullandığı bu zımbalar paslanma özelliği gösterebilir. Bilindiği pas tüketimi vücut için oldukça zararlıdır. Bu sebeple poşet çaylarda bulunan bu zımbaların paslanması durumunda oluşan pas sıcak suya karışacaktır. Hem çayın yapısını bozacak hem de vücuda alınması durumunda oldukça zarar verecektir. Paslanma tehlikesinin yanı sıra zımbanın tutunduğu bölgenin erime ihtimali söz konusudur. Güvenilir olmayan markaların poşet çayların erimemesi için kullandıkları yöntemler yeteri kadar etkili olmayabilir. Bu sebeple zımbanın poşetten ayrılması gibi durum söz konusudur. Bu sebeple kopan zımba fark edilmeden vücuda alınabilir. Böylelikle beraberinde birçok soruna sebep olabilir.
3. Aşırı oranda fosfor bulunabilir
Bilindiği gibi çay yaprakları içerlerinde fosfor bulundurur. Bu fosforun ideal oranda alınması vücut için oldukça faydalı olur. Çünkü fosfor dişlerden kemiklere birçok yerde kullanılır. Ancak bunun fazlası tehlikeli olabilir. “The Daily Telegraph”ta yayımlanan bir araştırmaya göre süpermarketlerin kendi adı ile üretilmiş olan ve diğer çaylara göre daha ucuza satılan poşet çayların üretiminde kullanılan çay yapraklarında insan sağlığı için tehlikeli sayılabilecek kadar florür bulunur. İçerdiği bu yüksek oranda florür sebebi ile bu poşet çayların tüketilmemesini vurgulayan uzmanlar güvenilir markaların tercih edilmesi gerektiğini vurguluyor. Her ne kadar florür vücutta diş ve kemik için gerekli olsa da yüksek oranda alınma durumunda flor zehirlenmesi gerçekleşir. Flor zehirlenmesi vücutta beklenilen yararların aksine zarar etkisi de yaratabilir. Flor zehirlenmesinin en belirgin etkileri arasında dişlerde oluşan renk kaybı ve kemiklerde oluşan ağrılardır. Bu belirtilerin oluştuğu vücutta genel olarak flor zehirlenmesi yaşandığı söylenebilir. Ancak 1 ya da 2 poşet çay tüketimi ile aşırı florür almak pek mümkün değildir. Ülkemizde çay tüketimi çok yoğun olduğundan uzun vadede bu tüketimin devam ettirilmesi flor zehirlenmesine yol açar.
4. Yapıştırıcı ve iplik kullanımı zarara yol açıyor
Bilindiği gibi poşet çaylarının hemen hemen hepsinde iplik kullanılır. Ayrıca bunlardan bazılarında poşet kısmını bir arada tutmak için zımba yerine yapıştırıcı kullanılır. Bu yapıştırıcılar ve iplikler üretici markaları arasında yapı bakımından farklılık gösterilir. Özellikle kullanılan yapıştırıcılar kaliteli olmayan markalar tarafından güvenli bir şekilde üretilmediği zaman sıcak su temasında kısmen de olsa çözülür. Suya yayılan bu yapıştırıcılar kimyasal temelli zararlı yapıştırıcılardır. Bunların vücuda alınması vücutta birçok zarar yol açabilir. Bu sebeple yapıştırıcı kullanılan çayların tüketiminde güvenli markaları tercih etmek gerekir. Çünkü bu markalar kullandıkları yapıştırıcıların çözünme sıcaklığını normal kaynar suların sıcaklığının çok daha yukarısında belirlemişlerdir. Bu sebeple bu şekilde üretilmiş olan poşet çayların yapıştırıcıları sıcak sularda kolay kolay çözülemez. Bunun dışında çaylarda kullanılan iplikler ve filtre kağıtların yapısında bulunan kimyasal maddeler vücutta bazı iltihaplara sebep olur. Bu maddeler vücuda alındıktan sonra vücuda karışarak vücudun bazı kısımlarına zarar vererek buraların iltihap tutmasına sebep olur. Bu yüzden bu maddelerin kullanılmadığı daha güvenilir poşet çayların kullanılması gerekir.
Poşet Çayın Zararlarından Kurtulmak için Neler Yapılabilir?
Poşet çayın zararlı etkileri oldukça fazladır. Bu sebeple poşet çayın etkisinden kurtulabilmek için kullanılabilecek bazı yöntemler bulunmaktadır. Bunlardan en başında çayın muhafaza edildiği poşetten kurtulmaktır. Poşet çayın üretilme mantığında her ne kadar demlemeden sonra kalan posadan olabildiğince rahat bir şekilde kurtulmak olsa da çayı poşetten çıkarıp bardağa direk olarak koymak sağlık için önemli bir hareket olacaktır. Bu sebeple poşet çayı direk olarak suya koymadan sağlığınızı koruyabilirsiniz. Bunun dışındaki bir diğer yöntemde çaydanlığınızda cam süzgeç bulundurmaktır. Bilindiği gibi cam süzgeçler oldukça sağlıklı olup süzme işlemini iyi gerçekleştirmektedir. Cam süzgeçlerin süzme kapasiteleri diğerlerine göre oldukça fazladır ve cam olması sebebiyle de içerisinde bulunan sıvıya karışmayarak sağlıklı bir şekilde muhafaza eder. Bu sebeple poşet çay kullanıcıları poşet çaylarını olduğu gibi kullanmaya devam edeceklerse beraberinde cam süzgeci kullanmaları olabilecek zararları en düşük seviyeye indirir.