Mevsimsel Depresyonun Ruh Haline Etkisi.
Mevsimsel depresyon; hava sıcaklığının ve gün ışığının mevsime bağlı olarak azalması sonucunda, özellikle sonbahar ve kış aylarında ortaya çıkan, dünyada en çok görülen depresyon türüdür. Mevsimsel Duygu durum bozukluğu sonbahar ve kış aylarında günlerin kısalması ile ortaya çıkar. Yaz aylarında günlerin uzun olması ve güneş ışınlarının daha dik açılarla gelmesi insan beyninde mutluluk hormonu denilen seroteninin artmasını sağlar. Sonbahar aylarında güneş ışığındaki azalma, yaz ayları boyunca artan serotenin seviyesinin düşmesine yol açar. Bu durum beyin kimyasallarının değişmesine yol açarak insanı mutsuzluğa sürekler ve depresyona yol açar. Buna bağlı olarak ekvatordan kutuplara doğru gidildiğine güneş ışığının azalması sonucunda depresyon hastalarının arttığı; özellikle intihar oranlarının kuzey ülkelerinde daha yüksek olarak görülmesinde bu durumun etkili olduğu düşünülmektedir.Bunun dışında psikologlar sonbahar depresyonun ikinci bir nedeni olarak yaz ayına yüklenen kişisel anlamlar olduğunu söylemektedir. Sonbahar mevsiminin insana soğuk, hüzün, dökülen yapraklar, cansızlaşan doğa gibi çağrışımlarda bulunması aynı zamanda insanı ruhsal açıdan etkilemektedir. Bunun dışında yazın bitimi iş hayatının ve okul hayatının başlamasının ardından gelen stresinde mevsimsel depresyonda etkili olduğu bilinmektedir. Her ne kadar biyolojik sebepler göz önüne alınsa da ikinci olarak bahsedilen mevsimlere yüklenen anlamlar ve sonbaharla gelen iş-okul stresinin de mevsimsel depresyon üzerinde etkili olduğu düşünülmektedir.Mevsimsel depresyonun görülme olasılığı kadınlarda daha yüksek olmakla birlikte depresyon hastalarının %7 ile % 10 kapsamaktadır. Genetik olarak mevsimsel depresyonun depresyona yatkın kişilerde görülme olasılığı çok daha yüksektir ve diğer depresyon türleri gibi kadınlarda da mevsimsel duygudurum bozukluğunun görülmesi erkeklere oranla daha yüksektir. Mevsimsel Depresyonun belirtilerinden önce kişinin özellikle bu belirtilerin mevsime bağlı olup olmadığını, geçen yıllarda tekrarlanıp tekrarlanmadığını tespit etmesi gerekmektedir. Çünkü mevsimsel depresyon en az iki yıl aynı zamanlarda tekrarlanmalıdır. Bunu dışında normal olarak mevsimsel depresyonda görülen mutsuzluk, ağlama nöbetleri, hassas ruh hali, üzüntü, uyku sorunları veya yeme bozuklukları vb. nedenler depresyonla aynıdır. Depresyon ciddi bir hastalık olmakla birlikte erken tedavi edilmesi ilerde tekrarlanama riskini azaltmakta ve kişinin yaşam kalitesi yükseltmektedir. Mevsimsel depresyonda psikologlar hastalara ilaç tedavisi, ışık tedavisi ve psikoterapi uygulamaktadırlar. Bunun dışında kişinin alacağı basit önlemler de mevsimsel depresyonla başa çıkmada etkili olmaktadır.
Mevsimsel Depresyona Karşı Önlem Alın
Mevsimsel depresyonla ilgili alınacak önlemler arasında bunalmaya başlanıldığında kısa molalar vermek, günlük bir saatlik yürüyüş yapmak ve dengeli beslenmek gelmektedir. Karamsarlığın etkisinde kalıp kendini dış dünyaya kapamak yerine insanlarla sohbet etmek ve anın tadını çıkararak hayata keyif katmak, bu gibi durumlarda kişinin kendi elinde olan bir durumdur. Boş vakitlerde karamsar düşüncelerin etkisinde kalmamak için sinemaya gitmek, tiyatro izlemek, spor yapmak veya bir hobiyle vakit harcamak çok daha yaralı olacak ve depresyonla birlikte gelen kendini yalnız hissetme durumunun önüne geçilecektir. Özellikle stresli iş yaşamında aşırı kahve tüketiminden uzak durmak gerekmektedir. Bu durumlarda kahve yerine tercih edilecek bir fincan bitki çayı rahatlamaya etkili olacaktır. Özellikle mutsuz olduklarında kadınların yaptığı tatlı gıdalara yönelme bu durumda işe yaramayacaktır. Onun yerine düzenli beslenme ile birlikte atıştırmalık olarak enerji verici meyveler tercih edilebilir. Bu durum hem sağlığın korunmasında etkili olacak hem de vücuda enerji verecektir.