Yoğun Bakım Sonrası Sendromu, uzun süreli yoğun bakım tedavisine maruz kalan bireylerde görülen bir durumdur. Bu sendrom, hastaların yoğun bakım sırasında yaşadıkları stres, izolasyon, ağrı ve hareketsizlik gibi faktörlerin etkisiyle ortaya çıkar. Yoğun Bakım Sonrası Sendromu, fiziksel, zihinsel ve duygusal sorunlara yol açabilir ve hastaların yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir. Doktor Fizik olarak, yoğun bakım sonrası sendromuyla ilgili bilgiler ve tedavi yöntemleri hakkında en güncel ve doğru bilgileri bu platformda paylaşıyorum. Siz de Yoğun Bakım Sonrası Sendromu ve doğru tedavi yöntemleri hakkında daha fazla bilgi edinmek isterseniz, makalelerimi okuyabilir ve önerilerimi takip edebilirsiniz.
Yoğun bakım sonrası sendromu (PICS), kritik hastalık ve yoğun bakımı atlatmış hastalarda ortaya çıkan çeşitli sağlık sorunlarını tanımlar. Genellikle PICS, travmatik beyin hasarı ve inmeye bağlı yoğun bakım sonrası bozukluklardan ayrılır. PICS, fiziksel, zihinsel ve psikiyatrik bozukluklar olmak üzere üç ana kategoride sorunları içerir. Bir kişi, bu alanlardan sadece birini olumsuz etkileyebileceği gibi, ikiden veya üçünden de etkilenebilir.
Kritik hastalık, hayatı tehdit eden bir hastalık nedeniyle veya ameliyat sonrası kişinin özel takip, tedavi ve dikkat gerektiren durumu ifade eder. Yoğun bakım sonrası hayatta kalma oranlarındaki artışlar, uzun süreli sağlık durumlarına odaklanan araştırmaları teşvik etmiştir. Yoğun bakım sonrası birçok kişinin önemli derecede fonksiyonel bozukluk yaşadığı gözlenmiştir. Ancak yoğun bakım literatürü genellikle kısa vadeli sonuçlara odaklandığı için PICS hakkındaki bilgilerimiz sınırlıdır. PICS hastalarında yaygın olarak görülen özellikler sedasyon (uyutma) ve uzun süreli immobilizasyondur (hareketsizlik).
PICS terimi yaklaşık 2010 yılında ortaya çıkmıştır. Uzun vadeli fonksiyonel bozukluklarla ilişkili farkındalık artmaktadır. Araştırmalar, sorunların tanımlanması, uzun vadeli komplikasyonların önlenmesi ve daha etkili fonksiyonel iyileşme konularında odaklanmıştır.
Fiziksel bozukluklar için en yaygın bilinen PICS belirtisi yoğun bakım ünitesinde edinilen güçsüzlüktür (YBU ilişkili güçsüzlük). Bu durum aynı zamanda kritik hastalık polinöropatisi olarak da adlandırılır. Uzun süreli hareketsizlik ve derin sedasyonla ilişkilendirilmektedir. Ağır enfeksiyonlar ve inflamasyon da risk faktörü olarak kabul edilir. YBU’yla ilişkili güçsüzlük, insanların günlük yaşam aktivitelerini yapmasını zorlaştırır ve kişinin psikolojisini ve bağımsızlığını olumsuz etkiler. İyileşme süreci değişkendir ancak bir yıl kadar sürebilir.
Hastane yatışı sırasında uzun süre hareketsiz kalmanın neden olduğu başka bir fiziksel sorun da eklem kontraktürleridir. Dirsekler ve ayak bilekleri bu durumdan en çok etkilenen bölgelerdir. Kalça ve dizler daha sonra etkilenebilir.
Fiziksel güçsüzlüğün nedenlerinden biri, kritik hastalık sırasında malnütrisyon (yetersiz beslenme) olabilir. Bu hastalar, damar yoluyla veya tüp yoluyla beslenir. Sindirim sistemi sorunları veya cerrahi işlemler nedeniyle beslenme kesintiye uğrayabilir. Mekanik solunum desteği alan hastalarda ise akciğer fonksiyonları aylar hatta yıllar boyunca etkilenebilir.
Zihinsel bozukluklar arasında hafıza, dikkat, problem çözme ve karar verme gibi fonksiyonların etkilendiği durumlar bulunur. Kritik hastalık sonrasında bu tür etkilenmeler %80’e kadar görülebilir. Hafıza ve yürütücü fonksiyonlardaki bozukluklar günlük yaşam aktivitelerini ve karmaşık zihinsel görevleri en çok etkileyen sorunlardır. Birçok hastanın bir yıl içinde zihinsel fonksiyonları açısından iyileştiği ve neredeyse tamamen düzeldiği gözlemlenir. PICS’le ilişkili zihinsel bozukluklar açısından risk faktörleri arasında deliryum, önceden var olan biliş