Baston, fiziksel engellilik yaşayan veya yürüme zorluğu çeken kişilerin mobilite ve denge sorunlarını gidermek için kullanılan bir destek aracıdır. Baston kullanımı, kişinin ihtiyaçlarına ve fiziksel durumuna göre değişiklik gösterebilir.
Bastonun doğru bir şekilde kullanılabilmesi için öncelikle doğru boyutta ve uygun malzemeden üretilmiş bir baston seçilmelidir. Bastonun el ile temas eden kısmı, kullanıcının ağırlığını taşıyabilecek kadar sağlam olmalıdır.
Bastonun kullanımı sırasında dikkat edilmesi gereken bazı adımlar vardır. Öncelikle, kullanıcı bastonunu doğru yükseklikte ayarlamalıdır. Bunun için bastonunun sapının hizasına gelecek şekilde ayarlamak önemlidir.
Kullanıcı, bastonunu sağlamca tutarak yürüme hareketine başlamalıdır. Bastonun tutma yeri, elle rahatlıkla kavranabilecek şekilde olmalıdır. Genellikle bastonun sapına tutunulurken dirsek hafifçe bükülür ve öne doğru ilerlerken bastonun bir adım önce atılması tercih edilir.
Bastonun düzgün bir şekilde kullanılması için kullanıcının adımlarını dengeleyerek yürümesi, dik bir duruş sergilemesi önemlidir. Ayrıca, bastonun sağlam zeminlere temas ettiğinden ve kaymadığından emin olunmalıdır.
Baston, kullanıcının hareket kabiliyetini artırmak ve güvenli bir şekilde yürümesini sağlamak amacıyla kullanılır. Doktorunuzun ve fizyoterapistinizin önerilerine uyarak bastonun doğru ve etkili bir şekilde kullanımını öğrenmek önemlidir.
Baston, orta derecede yürüme zorluğu olan kişilerin kullanabileceği bir yardımcı araçtır. Yürüme bozukluğu genellikle denge, kas kuvveti, kemik ve eklem problemlerinden kaynaklanabilir. Bu nedenle, baston tasarımları da sorunun tipine göre farklılık gösterir. Bu makalede, hangi bastonun neye göre seçildiği ve nasıl kullanıldığı hakkında bilgi verilmektedir.
– Standart baston: Görme, işitme, vücut pozisyon hissi veya denge sistemini etkileyen hafif duyu veya koordinasyon sorunları olan kişilere önerilir. Bu baston, kişinin yürüyüşünü stabilize ederek ekstra temas sağlar.
– Dengeli baston: Bu baston, etkilenmiş tarafı veya uzvunu tam olarak destekleyemediği diz veya kalça kireçlenmesi gibi durumlarda önerilir. Bu bastonun şaftı boyunca yük dağılımını artırır.
– Dört ayaklı dengeli baston: Bu baston, ciddi yük taşıma gerektiren durumlarda, örneğin hemipleji gibi durumlarda önerilir.
Baston dışında, kanadyen, koltuk değneği, walker gibi başka yürümeye yardımcı araçlar da bulunmaktadır. Hangi aracın tercih edileceği, kişinin kol kuvveti, denge, koordinasyon, genel kondisyon, engellilik düzeyi, bilişsel fonksiyonlar gibi faktörlere bağlıdır. Ayrıca, yardımcı aracın taşıması gereken yük miktarı da önemli bir faktördür.
Baston kullanan birçok kişi, bir tarafındaki bacağı üzerine yük veremez. Diz veya kalça kireçlenmesi gibi nedenlerle yük vermek ağrıya neden olabilir. Baston desteğiyle yürümek, yürüme sırasında sorunlu tarafta basma süresini kısaltabilir ve antaljik yürüyüş denilen bir yürüyüş stili geliştirebilir. Baston kullanımının uygun olup olmadığını test etmek için kişinin bir elinden tutmak gibi basit bir yöntem kullanılabilir. Eğer bastondan tutulduğunda rahat bir şekilde yürüyebiliyorsa, baston kullanımı uygun olabilir. Eğer iki elin kullanılması gerekiyorsa, walker daha iyi bir seçenektir.
Baston boyu, bastonun ucu ayak parmaklarından 15 cm uzakta tutulurken dirseğin 20-30 derece bükülmesi gerektiği idealdir. Bu bükme açısı, bastonla yürürken dirseğin etkili bir şekilde kullanılmasını sağlar. Baston boyunun belirlenmesi için hasta dik bir şekilde dururken yapılan ölçümlere de başvurulabilir.
Baston kullanımıyla ilgili olarak, çoğu kişi doktora veya fizyoterapistlere danışmadan baston alıp kullanmaktadır. Ancak, bu durum yanlış baston seçimine neden olabilir.
Baston kullanılırken, baston etkilenen tarafın karşısında tutulmalı ve yürürken etkilenen tarafla eş zamanlı hareket ettirilmelidir. Örneğin, sol bacakta sorun varsa baston sağ el ile tutulmalıdır. Böylece normal yürüme hareketi taklit edilebilir ve denge ile ağırlık aktarımı iyileştirilebilir. Baston, bir kişinin vücut ağırlığının %25’ini rahatlıkla taşıyabilir.
Bastonla yapılan yürüyüşler üç nokta yürüyüşü ve iki nokta yürüyüşü olmak üzere ikiye ayrılır. Sandalyeden ayağa kalkarken ve sandalyeye otururken bastonun doğru bir şekilde yerleştirilmesi önemlidir. Merdiven çıkma ve inişlerde ise sağlam tarafın ilerletilmesi ve vücut ağırlığının dengeli bir şekilde aktarılması gerekmektedir.
Referans:
– [Link](https://istanbulrehab.com/iletisim/)
