Tokluk kan şekeri nedir, TŞK de denilen tokluk kan şekeri, tok karnına yapılan kan şekeri ölçümüdür. Ancak tokluk kan şekeri ölçümü yapılırken süreli bir tokluk gerekir. Her tok olan kişiye süre önemli olmaksızın tokluk kan şekeri testi yapılamaz. Tokluk kan şekeri testinin amacı, gıdalar yoluyla alınan şekere vücudun verdiği tepkiyi ölçümlemektir.Normalde gıda alımından sonra kanda şeker oranı kısa süre içinde yükselmeye başlar. Bunun üzerine pankreas insülin hormonu salgılamaya başlar. İnsülinin vazifesi, kan dolaşımında yükselen şekerin hücre içine girerek düşürülmesini sağlamaktır.Bu şekilde, şeker hücrede kullanılmaya başlar. Tüm bu süreç çoğunlukla 2 saat sürer ve 2 saat sonunda kandaki şeker seviyesi normale döner. Fakat şeker hastalarında ve şekere karşı tolerans bozukluğu olan kişilerde tokluk kan şekeri düzeyi, 2 saatin sonunda bile hala yüksek bulunabilir.
Tokluk Kan Şekeri Değerleri
Pek çok kişinin merak ettiği bir konu da, sağlıklı bir insanda normal kan şekeri değerlerinin ne olması gerektiğidir. Kan şekeri açlık ve tokluk olarak iki şekilde ölçülür. Açlık kan şekeri sağlıklı bir kişide 90 mg/dl’nin altında olmalıdır.Tokluk kan şekeri değeri ise, sıhhatli bir bireyde yemekten sonra 2. saatte 140 mg/dl’nin altında olmalıdır. Açlık tokluk kan şekeri değerleri oldukça önemli konulardır ve yolunda gitmediklerinde mutlaka araştırılarak gerekli tedbirler alınmalıdır.
Tokluk Kan Şekeri Düşüklüğü
Kan şekeri düşüklüğü, ya da tıptaki adıyla Hipoglisemi kan şekerinin 50 mg/dL’nin altına inmesi durumudur. Tokluk kan şekeri kaç olmalı hipoglisemi tam olarak nedir daha kapsamlı bakalım dilerseniz. Kan şekeri normalde açlık halinde 60 mg/dL’nin altına düşmez. 3-4 gün gibi bir süre hiç besin alınmasa bile vücut sistemleri, şekerin daha da düşmesini önler.Kalp ve beyin gibi hayati organların tek enerji kaynağı şekerdir. Kan şekeri ani düştüğünde kalp ve beynin çalışmasını olumsuz yönde etkiler. Beynin tek enerji kaynağı şeker olduğundan, kan şekeri uzunca bir süre düşük düzeyde olduğunda hayati tehlike taşır. Dolayısıyla kan şekerindeki düşüklükler beynin ve kalbin çalışma prensibini, ritmini ve işlevini bozar.Kan şekeri düşüklüğü ayrıca diyabet hastalarını pek çok konuda rahatsız eder. Tıbbi beslenme tedavisi yani diyet ile tedavi görenlerde kan şekeri düşmez. Kan şekeri düşüklüğünün en sık rastlanan sebebi, şeker düşüren ilaçların hatalı, yanlış ve kontrol dışı kullanılmasıdır. Eğer şeker düşürücü hapları yahut insülini yanlış, hatalı yahut hekimin önerisi dışında fazla miktarda kullanırsanız, kan şekeri düşüklüğü yaşayabilirsiniz.Eğer insülini şırıngaya yeteri kadar çekmediyseniz, yahut fazla doz insülin yaptıysanız da kan şekeriniz düşebilir. İlaçlar, alınması gereken dozda alınmasına rağmen öğünlerde atlama olursa, ilaçlarında etkisiyle kan şekeri düşer. Hipoglisemi sebeplerinden birisi de öğün atlamaktır. Her unutulan yahut bilinçli olarak atlanılan öpün sonrasında hipoglisemi belirtileri ortaya çıkabilir.Bazen de, alınması gereken ilaçlar alındığında ve öğünlere sadık kalındığında da şeker düşebilir. Bunun sebebi egzersizdir. Normalden fazla hareket etmek de kan şekerini düşürür. Sözgelimi; yük taşımak, ağır ev işi yapmak, yürümek, alışveriş ve buna benzer gündelik aktiviteler de hipoglisemiye sebep olabilir yani kan şekerini düşürebilir. Böyle bir durumda hem ilacı azaltmalı, hem de ilave gıda almalısınız.Peki hipoglisemi için ne yapılabilir, hipogliemi nasıl kontrol edilebilir sorusunun yanıtı için önce hipoglisemi belirtilerinin ne olduğu üzerinde durmak gerekir.Kan şekerinin seviyesi ve şekerin düşme hızı da hipoglisemi belirtilerini etkiler. Hipoglisemi belirtileri olarak; aniden gelen soğuk terleme hissi, ellerde titreme, bulantı, dalgınlık, açlık hissi, fenalaşma hissi ve iç titremesi sayılabilir. Ten rengi soluklaşır ve terleme görülür. Bu belirtiler aniden ortaya çıkar. Belirtiler daha da ilerlerse şuur kaybı, nefes darlığı ve hatta koma gelişebilir.Ağız yoluyla alınan haplara bağlı olarak gelişen şeker düşüklüğü daha yavaş gelişir. Bu hafif belirtiler dışında, kimi zaman kişilikte değişmelerde ortaya çıkabilir. Örneğin aniden sinirlenme, manasız konuşmalar, şaşkınlık hissi, özellikle konuşma anında kontrolü yitirme gibi belirtiler oluşabilir. Bazen de hiçbir belirti hissedilmeyebilir.Düşük şekere mutlaka erken tanı konulmalı ve bu sorun kontrol altında tutulmalıdır.Birtakım ilaçlar da şeker düşüren ilaçların etkisini artırarak kan şekeri düzeyini düşürebilir. Bu yüzden şeker düşüren ilaçların haricinde başka ilaçlar da kullanmak gerekiyorsa mutlaka hekime danışmak ve diyabet probleminden bahsetmek gerekir. Alkol tüketimi de kan şekerini düşürebilmektedir. Gece saatlerinde alınan alkol, sabaha doğru kan şekeri düşüklüğü yapabilmektedir.
Tokluk Kan Şekeri Nasıl Ölçülür?
Kahvaltıya başlama saati bir kenara not edilir ve sabah kahvaltısı yapılır. Tokluk süresi, kahvaltı başlangıcından itibaren 2 saattir. Sabah saat 9’da kahvaltıya başlanmışsa, kahvaltı sonrasında 2 saat boyunca hiçbir şey yenmemeli, sigara içilmemeli, egzersiz yapılmamalı ve strese sebep olacak herhangi bir duruma maruz kalınmamalıdır. Bu faktörler de tokluk kan şekeri test neticesini etkileyebilmektedir.2 saat sonra yani saat 11’de süre dolar ve tokluk kan şekeri için kan testi vermek gerekir. Normal kişilerde tokluk kan şekeri 140 mg/dl’nin altında olmalıdır. Eğer tokluk kan şekeri bu değerin üzerindeyse kişide insülin hormonu ile alakalı bir sorun olduğu anlaşılır. Tokluk kan şekeri sınırı iyi bilinmeli ve buna göre tedbir alınmalıdır.