Ebola virüsü ve Marburg virüsü

Bu iki öldürücü virüs hakkında detaylı bilgi; nedenleri, semptomları ve korunma yolları.

Ebola virüsü ve Marburg virüsü; hemorajik ateş (şiddetli kanamaya neden olan hastalık), organ yetmezliği ve çoğu vakada ölüme neden olan ilişkili virüslerdir. Her iki virüs de ilk olarak Afrika’da ortaya çıkmıştır ve bu bölgede dönem dönem salgınlara neden olmuştur.Ebola virüsü ve Marburg virüsü taşıyıcı hayvanlarda yaşar ve enfekte olmuş hayvanlardan insanlara bulaşabilir. Virüs daha sonra vücut sıvıları veya kirlenmiş iğneler aracılığıyla insandan insana geçebilir.Ebola virüsünü veya Marburg virüsünü tedavi ettiği onaylanmış bir ilaç yoktur. Ebola veya Marburg virüsü teşhisi konan kişilere yardımcı bakım ve komplikasyonlar için tedavi uygulanır. Bu iki ölümcül hastalık için aşı geliştirme çalışmaları ilerlemektedir.

Belirtileri

Ebola virüsünde ve Marburg virüsünde semptomlar, enfeksiyonun bulaşmasından 5 ila 10 gün sonra beklenmedik bir şekilde başlar. Erken bulgu ve semptomlar şunları içerir:

Ateş
Şiddetli baş ağrısı
Eklem ve kas ağrıları
Üşüme
Boğaz ağrısı
Halsizlik

Zamanla semptomlar giderek şiddetlenir ve şunları içerebilir:

Bulantı ve kusma
İshal (kanlı olabilir)
Gözlerde kızarıklık
Deride kızarıklık
Göğüs ağrısı ve öksürük
Karın ağrısı
Ciddi kilo kaybı
Burun, ağız, rektum, gözler ve kulaklardan kanama

Nedenleri

Ebola virüsü Afrika’da maymun, şempanze ve diğer primatlarda bulunmuştur. Filipinler’deki maymun ve domuzlarda Ebola’nın daha hafif bir suşu keşfedilmiştir. Marburg virüsü ise Afrika’daki maymun, şempanze ve meyve yarasalarında bulunmuştur.Hayvandan insana iletimVirüs enfeksiyonu taşıyan hayvanın vücut sıvıları aracılığıyla insanlara bulaşabilir. Örneğin;

Kan. Enfeksiyonlu hayvanların kesilmesi veya yenmesi virüslerin yayılmasına neden olabilir. Araştırma için enfeksiyonlu hayvanları ameliyat eden bilim adamlarına virüs bulaşmıştır.
Atıklar. Belirli Afrika mağaralarındaki turistler ve bazı maden işçileri, muhtemelen enfeksiyonlu hayvanların dışkı ve idrarı aracılığıyla Marburg virüsü kapmışlardır.

İnsandan insana iletimTipik olarak hastada semptomlar gelişene dek enfeksiyon bulaşıcı değildir. Hasta kişinin bakımı sırasında veya ölü cenaze için hazırlanırken enfeksiyon hasta yakınlarına bulaşabilir. Cerrahi maske ve lateks eldiven gibi koruyucu önlemler alınmadığı takdirde sağlık çalışanlarına bulaşabilir. Yoksulluk nedeniyle Afrika’daki sağlık merkezlerinde iğne ve şırıngalar çoğunlukla tek kullanımlık değildir. En kötü Ebola salgınlarına, kirlenmiş iğne ve şırıngaların sterilize edilmeden tekrar kullanılması neden olmuştur.Ebola virüsünün veya Marburg virüsünün böcek ısırığı ile bulaştığını gösteren kanıt yoktur.

Tedavi ve ilaçlar

Ebola virüsü veya Marburg virüsü enfeksiyonunun tedavisinde etkili olduğu kanıtlanmış antiviral ilaç yoktur. Bu nedenle tedavi, hastanede destekleyici bakımı içerir. Destekleyici bakım; sıvı verilmesi, tansiyonun kontrol altında tutulması, kan kaybında kan takviyesi yapılması ve gelişen diğer enfeksiyonların tedavi edilmesini içerir.

Korunma

Korunma yöntemleri virüs ile temastan kaçınılmasına odaklanır. Aşağıdaki önlemler Ebola ve Marburg enfeksiyonunu ve yayılmasını engellemeye yardımcı olabilir:

Geçmişte salgın olduğu bilinen bölgelere seyahat etmekten kaçının. Afrika’ya seyahat edecekseniz, Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri (CDC) internet sitesinden güncel salgınları öğrenin.
Sık sık ellerinizi yıkayın. Diğer bulaşıcı hastalıklarda olduğu gibi, Ebola ve Marburg virüslerine karşı en önemli koruyucu yöntem ellerin sık sık yıkanmasıdır. Ellerinizi su ve sabunla yıkayın. Su ve sabun yoksa en az %60 oranında alkol içeren alkol bazlı temizlik ürünlerini kullanın.
Yasal olmayan hayvan etlerini yemeyin. Gelişen ülkelerdeki yerel marketlerde primatlar da dahil olmak üzere vahşi hayvanların etleri satılmaktadır. Bu hayvansal ürünlerin hiçbirini satın almayın veya yemeyin.
Enfeksiyonlu kişilerle temastan kaçının. Özellikle hasta yakınları kan, sperm, vajinal akıntı ve salya dahil olmak üzere hastanın vücut sıvıları ve dokuları ile temastan kaçınmalıdır. Ebola ve Marburg enfeksiyonları, hastalığın son dönemlerinde en bulaşıcı hailini alır.
Enfeksiyon kontrol prosedürlerine uyun. Eğer sağlık çalışanıysanız eldiven, maske, önlük ve gözlük gibi koruyucu kıyafetleri giyin. Enfeksiyonlu kişileri izole edin. İğne ve diğer ekipmanları dikkatlice dezenfekte ederek atın. Enjektör iğneleri ve şırıngaların tek sefer kullanılması gerekir.
Ölüleri cenaze için kendiniz hazırlamayın. Ebola ve Marburg hastalıklarından ölenlerin vücutları bulaşıcı olmaya devam eder. Ölüler özel olarak eğitilmiş ekipler tarafından güvenlik önlemlerine uygun şekilde gömülmelidir.

Aşı geliştirilmesiBilim adamları, Ebola ve Marburg virüslerine karşı koruyucu çeşitli aşılar üzerinde çalışmaktadır. Sonuçların bir kısmı ümit vericidir ancak daha çok test yapılması gerekmektedir.