Alerjiler

Alerjiler

Alerjiler- Alerji semptomları, alerji testleri ve alerjik reaksiyonların tedavisi

Alerjiler bağışıklık sisteminiz polen, arı zehri veya evcil hayvanların deri döküntüleri gibi yabancı maddelere reaksiyon gösterdiğinde oluşur.Bağışıklık sisteminiz antikor olarak bilinen maddeler üretir. Bu antikorların bazıları sizi hasta edebilecek veya enfeksiyona sebep olabilecek, istenmeyen istilacılardan korur. Alerjiye sahip olduğunuzda bağışıklık sisteminiz normalde zararsız olan özel bir zararlı alerjeni tanıyan antikorlar üretir. Alerjenle temas ettiğinizde bağışıklık sisteminizin reaksiyonu derinizde, sinüslerinizde, hava yollarınızda veya sindirim sisteminizde iltihaplanma olabilir.Alerjilerin ciddiyeti kişiden kişiye değişir ve minör tahriş anafilaksiye – potansiyel olarak hayatı tehdit eden bir acil durum – geniş bir aralıkta olabilir. Birçok alerji iyileştirilemese de alerji semptomlarının azaltılmasına yardımcı olabilecek birçok tedavi bulunmaktadır.

Belirtileri

Alerji belirtileri, özellikle hava yolları, sinüsler, burun, cilt ve sindirim sistemini içeren alerjilere bağlıdır. Alerjik reaksiyonlar hafif ve şiddetli arasında olabilirler. Bazı ciddi durumlarda, alerji anaflaksi olarak bilinen vücudunuzda hayati tehdit oluşturabilecek reaksiyonları tetikleyebilirler.Saman nezlesi, alerjik rinitte şunlar gözlenebilir:

• Tıkanıklık
• Kaşıntı, burun akıntısı
• Kaşıntılı, sulu veya şişmiş gözler (konjunktivit)

Atopik dermatit, egzama diye de adlandırılan alerjik bir cilt hastalığıdır, şunlar gözlemlenebilir:

• Kaşıntılı deri
• Kırmızı cilt
• Cilt lekeleri ve soyulma

Gıda alerjisinde şunlar görülebilir:

• Ağızda karıncalanma
• Dudak, dil, yüz ya da boğazda şişme
• Kurdeşen
• Anafilaksi

Böcek sokması alerjilerinde şunlar gözlemlenebilir:

• Isırılma yerinde büyük bir şişme ve acı (ödem)
• Tüm vücutta kaşıntı veya kurdeşen
• Öksürük, göğüste sıkışma hissi, hırıltılı solunum veya nefes darlığı
• Anafilaksi

İlaç alerjisinde şunlar gözlemlenebilir:

• Kurdeşen
• Kaşıntılı deri
• Döküntü
• Yüz şişmesi
• Hırıltı
• Anafilaksi

Anafilaksi Bazı alerji türleri, gıda ve böcek sokma alerjileri de dahil olmak üzere, anafilaksi olarak bilinen, ciddi bir reaksiyonu tetikleyici potansiyele sahiptirler. Yaşamı tehdit edici acil tıbbi gerektiren bir durumdur, bu reaksiyon şoka girmenize neden olabilir. Anaflaksi bulgu ve semptomları şunlardır:

• Bilinç kaybı
• Baş dönmesi
• Şiddetli nefes darlığı
• Hızlı, zayıf nabız
• Deri döküntüsü
• Bulantı ve kusma
• Hava yollarında nefes alımını engelleyebilecek şişme

Ne zaman doktora gitmelisinizAlerjiye neden olabileceğini düşündüğünüz, özellikle belirli ortamlarda farklılıklar gördüğünüz ve alerjinizi tetikleyici olarak düşündüğünüz belirtiler varsa, doktorunuzla görüşebilirsiniz. Yeni bir ilac kullanımına başladıktan sonra herhangi bir bulgu yaşadıysanız, bu ilacı size yazmış olan doktorunuz ile hemen irtibata geçmelisiniz.Ciddi bir alerjik reaksiyon oluşmasında (anafilaksi), 112’yi arayın ve acil tıbbi yardım isteyin. Şayet epinefrin otomatik enjektör kullanıyorsanız, hemen kendinize uygulayın. Acil epinefrin enjeksiyonu sonrasında dahi belirtilerinizde artış gözlemleyecek olursanız, enjeksiyonu uyguladıktan sonra, hala daha bulgularda gerileme olup olmadığından emin olmak için acil servise gidin.Eğer geçmişte şiddetli bir alerji atağı veya anafilaksi konusunda herhangi bir bulgu veya semptom yaşadıysanız, doktorunuzu görmek için bir randevu alın. Anafilaksinin değerlendirmesi, tanısı ve uzun vadeli yönetimi karmaşık olduğundan, sizi muhtemelen alerji ve immünoloji konusunda uzmanlaşmış bir doktorun görmesi gerekebilir.

Nedenleri

Bir alerji oluşumu, normalde vücutta bulunan zararsız maddelerin, bağışıklık sistemi üzerinde tehlikeli bir şekilde istilası sonucunda başlar. Bağışıklık sistemi daha sonra, bu beliren alerjenlere karşı her zaman tetikte olmak için antikorlar üretir. Gelecekte tekrar bu alerjenlere maruz kaldığınızda, bu antikorlar, bağışıklık sisteminin histamin gibi alerji belirtilerine neden olan bir dizi kimyasalını serbest bırakır.Yaygın alerji tetikleyicileri şunlardır:

• Havadaki alerjenler, polenler, hayvan tüyleri ve küf gibi
• Bazı gıdalar, özellikle yer fıstığı, fındık, buğday, soya, balık, kabuklu deniz ürünleri, yumurta ve süt
• Böcek sokması, arı sokmaları veya yabanarısı türü sokmalar
• İlaçlar, özellikle penisilin veya penisilin bazlı antibiyotikler
• Lateks veya cilt üzerinde dokunduğunuzda alerjiye neden olabilecek diğer maddeler

Tedavi ve ilaçlar

Alerji tedavileri şunlardır:

• Alerjenlerden kaçınma. Doktorunuz alerjinizi tetikleyen durumları tanımlayabilir ve önlemler açısından atmanız gereken adımlarda size yardımcı olur. Genellikle bu yöntemler alerjik reaksiyonların önlenmesi ve semptomların azaltılması konusunda önemli adımlar olacaktır.
• Semptomları azaltan ilaçlar. Alerji ilaçları, bağışıklık sistemi üzerindeki reaksiyonları azaltır ve semptomların hafiflemesine yardımcı olur. Kullandığınız ilaçlar, alerjinizin türüne bağlıdır. Bu tür ilaçları, burun spreyleri ya da göz damlaları formunda reçetesiz satılan ilaçları ya da reçeteli ilaçlar içerebilir. Bazı yaygın alerji ilaçlar, kortikosteroidler, antihistaminler, dekonjestanlar, krolomin sodyum ve lökotrien düzenleyiciler içerir.
• Immünoterapi. Şiddetli alerji veya tamamen diğer tedavilerle düzelmeyen alerjiler için, doktorunuz alerji çekim (immunoterapi) önerebilir. Bu tedavi, bir dizi saflaştırılmış alerjen özünün enjeksiyonunu içerir genellikle birkaç yıllık periyotlarda uygulanır.
• Acil epinefrin. Eğer ciddi alerji durumunuz varsa, doktorunuz size her zaman yanınızda taşıyabileceğiniz acil epinefrin verebilir. Şiddetli alerjik reaksiyonlar için verilen, acil epinefrin vuruşu, acil olarak alacağınız tedavi kadar, semptomları azaltabilir.

Yaşam tarzı ve evde bakım

Bazı alerji semptomları evde yapılacak tedavilerle de önlenebilmektedir.

• Sinüs tıkanıklığı ve saman nezlesi belirtileri. Bu belirtiler genellikle tuzlu burun suları ile önlenebilmektedir – bir su ve tuz çözeltisi, sinüslerin boşalmasını ve temizlenmesini sağlamaktadır. Burun yıkama için özel olarak tasarlanmış sıkma şişeleri (sinüs rinse, diğerleri) veya neti potları kullanın. Nazal yıkama denilen bu evde uygulayacağınız bakım, sinüslerin temizlenmesine yardımcı olacaktır. Burnunuzu yıkarken, saf su kullanmaya önem verin – damıtılmış, steril, kaynatılmış ve soğutulmuş ya da 1 mikron veya daha küçük gözeneklere sahip olan filtreler kullanılarak süzülmüş su – bu çeşit sularla hazırlayacağınız çözeltileri kullanın. Her kullanımdan sonra nazal yıkamayı gerçekleştirdiğiniz cihazınızı temiz su ile yıkayın ve cihazın kuruması için açık bir şekilde bırakın.
• Evsel Hava Alerji Belirtileri. Toz akarları veya hayvan dışkılarının neden olduğu alerjenlere maruz kalma belirtilerini azaltmak için bazı adımlar atabilirsiniz. Adımlara, sık sık evdeki oyuncakları sıcak su dolu bir küvette yıkayarak, düşük nem bakımını sağlayarak başlayabilir, düzenli olarak yüksek verimli hava parçacıkları (HEPA) filtreleyen, ince filtreli bir vakum kullanarak, ortam havasını temizleyebilir ve zeminleri halı yerine parke ile değiştirebilirsiniz.
• Küf alerjisi belirtileri. Bu belirtiler, nemli bölgelerdeki nemin azaltılmasıyla hafifletilebilmektedir, örneğin banyo ve mutfak gibi, ayrıca havalandırma fanları ve nem gidericiler kullanarak, evin içindeki ve dışındaki herhangi bir sızıntıyı tespit edebilirsiniz.

Korunma

Alerjik reaksiyonları önleyebilmek, sahip olduğunuz alerji türüne bağlıdır. Genel olarak önlemler şunlardır:

• Bildiğiniz tetikleyicilerden kaçının. Şayet alerji belirtilerini iyileştirmek için tedavi alıyorsanız, tetikleyici ortamlardan kaçınmanız gerekir. Ortak tetikleyiciler şunlar olabilir; evde veya işyerinde açık havada bulunan alerjenler, bazı gıdalar, böcekler ya da ilaçlardır. Bazı alerjik reaksiyonlar, aşırı sıcaklık veya duygusal stres tarafından tetiklenebilmekte veya kötüleşebilmektedir.
• Bir günlük tutun. Neyin alerjinizi kötüleştirdiğini, tam olarak sebebin ne olduğunu tespit etmeye çalışırken, tüm faaliyetleri izleyebilmek, belirtilerin ortaya çıkış nedenine dikkat etmek ve durumunuzu iyileştirebilecek gibi görünen belirtileri not almak için bir günlük tutabilirsiniz. Bu size yardımcı olacaktır ve doktorunuz tetikleyici bulguların önlenmesi ve tedavi yöntemleri için bu sayede en iyi adımları atabilecektir.
• Tıbbi bir uyarı bileziği takın. Şayet gerçekten çok ciddi alerjik reaksiyonlar yaşıyorsanız. Bir tıbbi uyarı bileziği (ya da kolyesi) başkalarının alerji reaksiyonunuz esnasında nasıl davranmaları gerektiği konusunda bilgileri paylaşmak adına iyi bir dünce olacaktır.